INCREASE – Intelligent Collections of Food Legumes Genetic Resources for European Agrofood Systems

Najczęściej zadawane pytania

Przed eksperymentem

  • 1. Czym jest eksperyment Nauki Obywatelskiej INCREASE?

    Eksperyment Nauki Obywatelskiej INCREASE to innowacyjne podejście do ochrony, oceny, rozmnażania i udostępniania nasion. Zapraszamy każdego, kto chce wesprzeć naukę i posiada smartfon oraz pole, ogród, taras lub balkon, a także ma zapał do uprawy i oceny różnych odmian fasoli. W ramach eksperymentu Nauki Obywatelskiej każdy uczestnik otrzyma nasiona różnych starych odmian fasoli zwyczajnej do uprawy i pielęgnacji, podczas których będzie dokumentował ich rozwój poprzez przesyłanie zdjęć i ocenianie cech w dedykowanej aplikacji INCREASE CSA. Umożliwi to zespołowi INCREASE ocenę właściwości tych starych odmian i ostatecznie zwiększenie bioróżnorodności rolnej w Europie. Więcej informacji: https://www.pulsesincrease.eu/experiment.

  • 4. Jakich materiałów potrzebuję, aby wziąć udział w eksperymencie naukowym?

    Do rozpoczęcia eksperymentu wystarczy smartfon, na którym można zainstalować aplikację INCREASE CSA oraz miejsce do uprawy fasoli, którym może być pole, ogród, taras, a nawet balkon. Po zatwierdzeniu Twojej rejestracji i zaakceptowaniu SMTA otrzymasz od nas najważniejszy materiał potrzebny do przeprowadzenia eksperymentu: nasiona sześciu odmian fasoli i dwa kontrolery (wzorniki) kolorów. Podczas siewu fasoli będziesz musiał/a przygotować etykiety, aby móc później zidentyfikować rośliny, ale powinieneś łatwo znaleźć odpowiednie materiały w domu (instrukcja etykietowania: https://www.youtube.com/watchAv=FLPFN1socR8). Ponadto, będziesz potrzebować zwykłych materiałów ogrodniczych, takich jak ziemia, doniczki, woda, tyczki do podparcia roślin itp. Wtedy jesteś gotowa/y do pracy!

  • 5. Co to jest SMTA i dlaczego jest potrzebne?

    SMTA to skrót od Standard Material Transfer Agreement (POL.: Standardowa umowa dotycząca transferu materiałów). Każdy obywatel musi podpisać SMTA, aby otrzymać nasiona zgodnie z międzynarodowym „Traktatem o Zasobach Genetycznych Roślin dla Wyżywienia i Rolnictwa”. Traktat ustanowił tak zwany „wielostronny system dostępu i podziału korzyści”, ułatwiający dostęp do zasobów genetycznych roślin dla wyżywienia i rolnictwa, przy jednoczesnym zapewnieniu podziału korzyści ze społecznościami/krajami, z których te zasoby genetyczne roślin pochodzą. Ponadto, SMTA pozwala nam śledzić, które odmiany fasoli są przez kogo utrzymywane, tworząc zdecentralizowany system ochrony zasobów genetycznych fasoli. SMTA jest standardową umową między Dostawcą a Odbiorcą nasion; jest dostępny w sześciu oficjalnych językach ONZ na stronie internetowej Traktatu (https://www.fao.org/plant-treaty/areas-of-work/the-multilateral-system/smta). Aplikacja INCREASE CSA dodaje Twoje dane kontaktowe oraz nazwy i kody odmian fasoli, które wybraliśmy dla Ciebie (lub które wybrałaś/eś podczas wymiany nasion) i generuje SMTA. W kontekście eksperymentu Nauki Obywatelskiej podpisanie umowy SMTA jest całkowicie bezpłatne. Opłata byłaby wymagana tylko w przypadku, gdybyś zamierzał/a komercyjnie sprzedawać nasiona fasoli pochodzące z nasion otrzymanych w ramach eksperymentu. Więcej informacji na temat SMTA: https://www.pulsesincrease.eu/experiment/smta.

  • 6. Czy udział w eksperymencie Nauki Obywatelskiej jest bezpłatny?

    Udział w eksperymencie Nauki Obywatelskiej INCREASE jest całkowicie bezpłatny. Tylko w przypadku komercyjnego wprowadzania do obrotu jakichkolwiek nasion fasoli pochodzących z eksperymentu będziesz zobowiązana/y do uiszczenia opłaty zgodnie z SMTA (patrz art. 6.10 SMTA).

  • 8. Skąd mam wiedzieć, czy muszę zaktualizować aplikację INCREASE CSA i jak mam to zrobić?

    Jeśli w ustawieniach telefonu zezwolisz na automatyczne aktualizacje, najnowsza wersja aplikacji powinna zostać pobrana automatycznie. Ale ponieważ nie wszyscy zezwalają na automatyczne aktualizacje, zawsze możesz sprawdzić dostępność nowszej wersji, przechodząc do sklepu z aplikacjami i wyszukując „INCREASE CSA”. Jeśli znajdziesz ikonę „aktualizacja”, możesz pobrać aktualizację, klikając tę ikonę. Jeśli wyświetla się tylko komunikat „otwórz”, masz już zainstalowaną najnowszą wersję na swoim telefonie.

  • 9. Nie widzę sekcji „Mój CSE” – co mam zrobić?

    Sekcja „Mój CSE” będzie widoczny dopiero po akceptacji rejestracji do bieżącej rundy eksperymentu. Następnie w menu głównym znajdziesz sekcję „Mój CSE”. Aby uzyskać dostęp do menu głównego, musisz kliknąć trzy szare kreski w lewym górnym rogu strony startowej aplikacji.

  • 10. Nie widzę SMTA w aplikacji, ale zostałem przyjęty jako uczestnik – co mogę zrobić?

    Ze względu na dużą liczbę nowych uczestników nie możemy aktywować SMTA dla wszystkich zaakceptowanych uczestników w tym samym czasie. Po aktywacji akceptacji SMTA otrzymasz od nas wiadomość e-mail wysłaną z adresu e-mail „Increase.CSE-team@ipk-gatersleben.de”, zawierającą wszystkie istotne informacje niezbędne do pomyślnego ukończenia etapu SMTA. Sprawdź również, czy w folderze ze spamem nie ma wiadomości e-mail z tego konta.

  • 13. Czym jeszcze zajmuje się projekt INCREASE, poza eksperymentem Nauki Obywatelskiej?

    Eksperyment Nauki Obywatelskiej jest częścią europejskiego projektu badawczego INCREASE, w który zaangażowanych jest 27 międzynarodowych partnerów, i którego ważnym celem jest waloryzacja agrobioróżnorodności oraz promowanie spożycia i uprawy roślin strączkowych w Europie. Koncentrując się na jadalnych roślinach strączkowych, fasoli zwyczajnej, ciecierzycy, soczewicy i łubinie, projekt INCREASE wdraża nowe podejście do ochrony, zarządzania i charakteryzowania zasobów genetycznych poprzez badania partycypacyjne. Więcej informacji: https://www.pulsesincrease.eu/about.

Podczas eksperymentu

  • 15. Zarejestrowałam/em się do eksperymentu i otrzymałam/em nasiona, ale teraz nie mogę przeprowadzić eksperymentu. Czy zamiast tego mogę to zrobić w następnym roku?

    Powody osobiste mogą przeszkodzić w przeprowadzeniu eksperymentu zgodnie z pierwotnym planem. Prosimy wszystkich, aby przynajmniej zweryfikowali/ zwalidowali nasiona w aplikacji, abyśmy mieli pewność, że nasiona zostały właściwie dostarczone. Nasiona przechowuj w ciemnym, chłodnym i suchym miejscu, np. w piwnicy, w lodówce, w zamkniętym pudełku. Jeśli chcesz przeprowadzić doświadczenie w kolejnej rundzie, tj. w sezonie wegetacyjnym następującym po tym, na który się zarejestrowałeś, postępuj zgodnie z następującą procedurą: Poczekaj na otwarcie rejestracji do nowej rundy – zwykle jest to późna jesień/wczesna zima każdego roku – a następnie zarejestruj się jako uczestnik poprzednich rund (nie jako nowy uczestnik).

  • 16. Jak mogę zmienić adres e-mail używany przez moje konto INCREASE CSA?

    Zmiana adresu e-mail używanego przez konto INCREASE CSA nie jest możliwa. Możliwe jest jedynie utworzenie nowego konta z innym adresem e-mail. Poprzednia rejestracja do eksperymentu Nauki Obywatelskiej będzie jednak nadal powiązana z Twoim starym kontem. Obecnie nie jest możliwe przeniesienie trwającego eksperymentu Nauki Obywatelskiej z jednego konta na drugie.

  • 17. Zapomniałam/em hasła do aplikacji INCREASE CSA – co mam zrobić?

    Jeśli zapomniałaś/eś hasła używanego do konta INCREASE CSA, możesz je łatwo przywrócić korzystając z funkcji resetowania hasła w aplikacji. Musisz kliknąć „zapomniałam/em hasło” i podać adres e-mail powiązany z kontem INCREASE CSA. Nowe hasło zostanie następnie wysłane do Ciebie e-mailem.

  • 19. Czy mogę korzystać z aplikacji w trybie offline, jeśli nie mam dostępu do internetu w swoim ogrodzie?

    Niestety nie ma możliwości korzystania z aplikacji w trybie offline. Jeśli nie masz dostępu do internetu w miejscu, w którym uprawiasz fasolę, zalecamy zapisanie odpowiednich informacji w trybie offline, w notatniku lub w sekcji notatek w telefonie i wykonanie wymaganych zdjęć aparatem (bez korzystania z aplikacji INCREASE CSE). Podczas robienia zdjęć proszę trzymać widoczną na zdjęciu etykietę, aby móc później rozróżnić poszczególne odmiany. Po uzyskaniu dostępu do internetu możesz zapisać odpowiednie informacje i przesłać zdjęcia do aplikacji.

  • 20. Co się stanie, jeśli rośliny fasoli umrą i tym samym nie wydadzą dalszych nasion?

    Nieprzewidziane zdarzenia, takie jak ekstremalne warunki pogodowe, mogą z łatwością zniszczyć wszystkie rośliny. Aby przygotować się na taką ewentualność, sugerujemy, aby początkowo zasiać tylko część nasion, które otrzymałaś/eś. Pamiętaj również, że nasiona nie będą wysyłane co roku. W kolejnych latach należy rozmnażać nasiona i wykorzystywać własne zbiory do kontynuacji eksperymentu. Jeśli nadal brakuje Ci nasion lub chcesz uprawiać inne odmiany niż pierwotnie Ci przypisaliśmy, zapraszamy do skorzystania z funkcji wymiany nasion, która jest teraz dostępna w aplikacji INCREASE CSA. Ta funkcja umożliwia zamawianie nasion różnych odmian od innych uczestników CSE.

  • 21. Czy można zbierać i jeść strąki fasoli, gdy są jeszcze zielone?

    Wszystkie odmiany fasoli można zbierać i spożywać (po ich wcześniejszym ugotowaniu), gdy są świeże, zielone lub bladożółte. Jednak nie wszystkie odmiany wchodzące w skład kolekcji INCREASE CSE zostały specjalnie wyselekcjonowane do spożycia w formie zielonej (jako tzw. fasolka szparagowa). Nadal zdrowe jest gotowanie i jedzenie zielonych strąków tych odmian, mogą po prostu nie smakować tak dobrze. Jednak bez względu na to, jak spożywasz fasolę, czy to zieloną, czy suchą, pamiętaj, aby zawsze ją ugotować przed spożyciem, aby wyeliminować toksyny, które naturalnie występują w surowej fasoli. I nawet jeśli Twoja fasola smakuje wyśmienicie, nie zapomnij zachować kilku nasion do uprawy fasoli w następnym roku.

Po eksperymencie

  • 24. Czy muszę zobowiązać się do udziału w kilku rundach eksperymentu?

    Naszą wizją jest stworzenie długoterminowego systemu, w którym obywatele chronią zasoby genetyczne roślin poprzez ich uprawę i wykorzystywanie w swoich ogrodach/domach oraz dokumentowanie tej ochrony za pomocą aplikacji INCREASE CSA. Dlatego mamy nadzieję, że będziesz mógł/a uczestniczyć przez kilka rund/lat, ale rozumiemy, że nie zawsze jest to możliwe. Nie ma obowiązku uczestniczenia w eksperymencie przez określony czas. Jako uczestnik pierwszej rundy otrzymasz od nas nasiona. Pamiętaj, że aby wziąć udział w eksperymencie w kolejnych latach, będziesz musiał korzystać z własnych zbiorów nasion lub wymieniać się nasionami z innymi obywatelami za pośrednictwem funkcji wymiany nasion w aplikacji INCREASE CSA.

  • 25. Uczestniczyłam/em już w jednym roku w eksperymencie. Jak mogę kontynuować eksperyment w kolejnych latach?

    W przypadku każdej nowej rundy eksperymentu zarówno nowi uczestnicy, jak i uczestnicy z poprzednich rund muszą zarejestrować swój udział w aplikacji INCREASE CSA. Zostaniesz poinformowana/y, kiedy rozpocznie się rejestracja do nowej rundy eksperymentu, czyli zazwyczaj późną jesienią/wczesną zimą. Następnie musisz zarejestrować się jako „uczestnik poprzednich rund” za pośrednictwem aplikacji. Po zakończeniu tego procesu możesz przeprowadzić eksperyment ze swoimi starymi odmianami fasoli. Alternatywnie możesz uczestniczyć w wymianie nasion z innymi obywatelami.

  • 26. Jaka jest procedura wymiany nasion między uczestniczącymi obywatelami?

    Począwszy od drugiej rundy Eksperymentu Nauki Obywatelskiejw 2022 r., wprowadziliśmy funkcję wymiany nasion w aplikacji INCREASE CSA, aby ułatwić wymianę nasion pomiędzy obywatelami. Ta funkcja umożliwia obywatelom wymianę nasion z wykorzystaniem uznanej na całym świecie umowy SMTA. Podczas rejestracji do nowej rundy CSE uczestnicy, którzy brali udział w poprzednich rundach, pytani są, czy mogą i chcą dzielić się nasionami swoich odmian fasoli z innymi. Zespół CSE zbierze informacje o obywatelach przystępujących do wymiany nasion oraz zaoferowanych przez nich odmianach fasoli. Następnie uczestnicy z poprzednich rund będą mogli poprosić siebie nawzajem o nasiona fasoli za pośrednictwem aplikacji. Aplikacja zapewnia, że nasiona mogą być wysyłane tylko wtedy, gdy obywatel, który poprosił o wymianę nasion, zaakceptował SMTA, ponieważ dopiero po akceptacji SMTA aplikacja umożliwia wymianę informacji kontaktowych między dwoma obywatelami. Należy pamiętać, że koszty wysłania nasion muszą zostać pokryte przez wymieniających się obywateli. Tak więc, jeśli chcesz zaoszczędzić na wysyłce, zalecamy wybranie obywatela do wymiany nasion, który mieszka w tym samym kraju.