Veelvoudig gestelde vragen (FAQ)
Voor het experiment
- 1. Wat houdt het INCREASE Citizen Science Experiment in?
Het INCREASE Citizen Science Experiment is een innovatieve aanpak voor het bewaren, evalueren, vermenigvuldigen en delen van zaden. Het nodigt iedereen uit die de wetenschap wil ondersteunen en die een smartphone en een akker, tuin, terras of balkon bezit, alsook het nodige enthousiasme om verschillende bonenvariëteiten te kweken en te evalueren. Als onderdeel van het Citizen Science Experiment ontvangt elke deelnemer zaden van diverse oude gewone bonenvariëteiten om te kweken en te verzorgen terwijl hij hun ontwikkeling documenteert door foto's te uploaden en eigenschappen te scoren met hulp van de speciale INCREASE CSA app (link: https://www.pulsesincrease.eu/experiment/app). Zo kan het INCREASE-team de kenmerken van deze oude rassen evalueren en uiteindelijk de agrobiodiversiteit in Europa verbeteren. Meer informatie: https://www.pulsesincrease.eu/experiment.
- 2. Hoe meld ik me als nieuwe deelnemer aan voor het Citizen Science Experiment?
- Ga naar je App store (Google Play of Apple App Store) en zoek naar "INCREASE CSA".
- Download de INCREASE CSA App op je smartphone.
- Maak een account aan door een login e-mailadres en een wachtwoord in te vullen.
- Open het menu door op de drie streepjes linksboven te klikken.
- Klik op het submenu voor de CSE-registratie.
- Vul de gevraagde gegevens in en verzend uw registratie.
- 3. Kan ik aan het experiment alleen deelnemen door gebruik te maken van de INCREASE CSA app?
De INCREASE CSA app, CSA staat voor "Citizen Science App", is het centrale instrument van het Citizen Science Experiment. Burgers kunnen zich inschrijven voor het experiment en uitsluitend via de app gegevens verzamelen tijdens hun bonenkweek. Het gebruik van de app is de enige manier om deel te nemen aan het Citizen Science Experiment. Meer informatie: https://www.pulsesincrease.eu/experiment/app
- 4. Welk materiaal heb ik nodig om deel te nemen aan het Citizen Science Experiment?
Om het experiment te starten heb je enkel een smartphone nodig waarop je de INCREASE CSA app kan installeren en een plek om de bonen te kweken. Dat kan een veld, tuin, terras of zelfs een balkon zijn. Zodra je inschrijving is goedgekeurd en je de SMTA hebt aanvaard, ontvang je van ons het belangrijkste materiaal dat nodig is om het experiment uit te voeren: zaden van zes bonenrassen en twee kleurencheckers. Wanneer je de bonen zaait, moet je etiketten maken om de planten later te kunnen identificeren, maar je moet hiervoor gemakkelijk materiaal gebruiken (labelhandleiding: https://www.youtube.com/watch?v=FLPFN1socR8). Verder heb je gewoon spullen voor tuinieren nodig, zoals aarde, potten, water, stokken als steun voor de planten, enz. Dan ben je klaar om aan de slag te gaan!
- 5. Wat is de SMTA en waarom is die nodig?
SMTA staat voor Standard Material Transfer Agreement. Elke burger moet de SMTA ondertekenen om zaden te ontvangen in overeenstemming met het internationale "Verdrag inzake plantgenetische bronnen voor voedsel en landbouw". Het Verdrag heeft een zogenaamd "Multilateraal Systeem van Toegang en Voordeeldeling" ingesteld dat de toegang tot plantgenetische hulpbronnen voor voeding en landbouw vergemakkelijkt en tegelijkertijd de verdeling van de voordelen met de gemeenschappen/landen waaruit deze plantgenetische hulpbronnen afkomstig zijn, garandeert. De SMTA stelt ons waardoor een gedecentraliseerd instandhoudingssysteem bovendien in staat welke bonenrassen geteeld worden, bij te houden. De SMTA zelf is een standaardcontract tussen de leverancier en de ontvanger van de zaden; het is beschikbaar in de zes officiële VN-talen op de website van het verdrag (https://www.fao.org/plant-treaty/areas-of-work/the-multilateral-system/smta).
De INCREASE CSA app voegt uw contactinformatie en de namen en codes van de bonenrassen toe die wij voor je hebben geselecteerd (of die je tijdens de zaadruil heeft geselecteerd) en genereert een SMTA. In het kader van het Citizen Science Experiment is het ondertekenen van de SMTA volledig gratis. Er wordt alleen een vergoeding gevraagd voor het geval je van plan bent bonenzaden die afkomstig zijn van de zaden die je in het kader van het experiment hebt ontvangen, op de markt te brengen. Meer informatie over de SMTA: https://www.pulsesincrease.eu/experiment/smta.
- 6. Is deelname aan het Citizen Science Experiment gratis?
Deelname aan het INCREASE Citizen Science Experiment is volledig gratis. Alleen als u bonenzaden die uit het experiment voortkomen commercieel in de handel brengt, moet u een vergoeding betalen volgens de SMTA (zie artikel 6.10 van de SMTA).
- 7. Bevatten de in het experiment gebruikte bonenzaden genetisch gemodificeerde organismen (GGO)?
Geen van de in het experiment gebruikte bonenzaden bevat genetisch gemodificeerde organismen (GGO). De voor de CSE gebruikte bonenzaden zijn oude bonenrassen die zijn opgeslagen in zogenaamde genenbanken. Genenbanken zijn instellingen die gespecialiseerd zijn in het verzamelen, bewaren en gebruiken van het genetisch materiaal van bepaalde plantensoorten.
- 8. Hoe weet ik of ik de INCREASE CSA app moet updaten en hoe voer ik de update uit?
Als je automatische updates toestaat in de instellingen van je telefoon, zou de laatste versie van de app automatisch gedownload moeten worden. Maar omdat niet iedereen automatische updates toestaat, kun je altijd controleren of er een nieuwere versie is door naar je app store te gaan en te zoeken naar "INCREASE CSA". Als u het pictogram "update" vindt, kunt u de update downloaden door op dit pictogram te klikken. Lees je alleen "open", dan heb je al de laatste versie op je telefoon geïnstalleerd.
- 9. Ik zie de rubriek 'Mijn CSE' niet - wat moet ik doen?
Je ziet het gedeelte "Mijn CSE" alleen als je bent toegelaten tot de huidige ronde van het experiment. Je vindt de rubriek "Mijn CSE" dan in het hoofdmenu. Om naar het hoofdmenu te gaan, moet je op de startpagina van de app op de drie grijze streepjes linksboven klikken.
- 10. Ik zie de SMTA niet in de App maar ik ben geaccepteerd als deelnemer - wat kan ik doen?
Vanwege de grote hoeveelheid nieuwe deelnemers kunnen we de SMTA niet voor alle geaccepteerde deelnemers tegelijk activeren. Wanneer je bent geactiveerd voor de acceptatie van het SMTA, ontvang je een e-mail van ons via volgende e-mail adres: "Increase.CSE-team@ipk-gatersleben.de" met daarin alle relevante informatie om de SMTA stap succesvol af te ronden. Controleer ook jouw spam-map voor een e-mail van dit account.
- 11. Wij willen graag deelnemen als een schoolklas met een eigen e-mail account - is dit mogelijk?
Het is mogelijk om als schoolklas deel te nemen via één enkel e-mailaccount. De app kan op meerdere apparaten tegelijk worden gebruikt. Jew moet er natuurlijk wel voor zorgen dat je niet tegelijkertijd gegevens in dezelfde gegevensvelden invoert. Houd er ook rekening mee dat, ongeacht het aantal personen die het schoolklas CSE-account gebruikt, jij alleen één enkele CSE-set per geregistreerd account ontvangt (d.w.z. 6 bonensoorten, 2 kleurencheckers, enz.).
- 12. Ik wil de bonen op een andere plaats telen dan oorspronkelijk aangegeven (bv. wegens verhuizing naar een andere regio of een ander land) - is dit mogelijk?
De plaats waar het experiment wordt uitgevoerd, d.w.z. waar de bonen worden geplant, kan alleen worden aangegeven of gewijzigd tijdens het inschrijvingsproces voor een nieuwe ronde van het experiment. Nadat deelnemers zijn toegelaten tot het experiment, moeten zij het postadres bevestigen waarnaar de bonen moeten worden gestuurd (dat kan verschillen van de plaats waar de bonen worden geplant). Het is momenteel niet mogelijk de locatie van het experiment te wijzigen nadat de inschrijvingsfase is afgelopen. Pas in de volgende ronde van het experiment, d.w.z. voor het volgende zaaiseizoen, kan je een nieuwe locatie voor jouw experiment opgeven.
- 13. Wat doet INCREASE nog meer behalve het Citizen Science Experiment?
Het Citizen Science Experiment is ingebed in het Europese onderzoeksproject INCREASE, waarbij 27 internationale partners betrokken zijn met als belangrijk doel de agrobiodiversiteit te valoriseren en de consumptie en teelt van voedingsleguminosen in Europa te bevorderen. Het INCREASE-project richt zich op de voedingsleguminosen gewone boon, kikkererwt, linze en lupine en implementeert een nieuwe aanpak voor de instandhouding, het beheer en de karakterisering van genetische hulpbronnen via participatief onderzoek. Meer informatie: https://www.pulsesincrease.eu/about.
Tijdens het experiment
- 14. Voor de planning van het experiment moet ik weten of mijn rassen struik- of klimbonen zijn - hoe kom ik aan deze informatie?
Voor alle 1 075 bonenrassen die in het Citizen Science Experiment worden gebruikt, hebben wij een lijst samengesteld die in verschillende formaten (HTML, Excel en PDF) beschikbaar is op onze website. Je vindt hem hier: https://www.pulsesincrease.eu/experiment/info-on-cse-bean-lines. De laatste kolom in de lijst bevat informatie over het veronderstelde groeitype: struik of klimmend. In de HTML-versie heb je een zoekveld, waar je de code van jouw ras kunt invoeren en de informatie gemakkelijk kunt vinden.
- 15. Ik heb me ingeschreven voor het experiment en de zaden ontvangen, maar ik kan het experiment nu niet uitvoeren. Kan ik het volgend jaar alsnog doen?
Persoonlijke redenen kunnen je verhinderen het experiment uit te voeren zoals oorspronkelijk gepland. We vragen iedereen om in ieder geval de zaden in de app te valideren, zodat we zeker weten dat de zaden goed zijn aangekomen. Bewaar de zaden op een donkere, koele en droge plaats, bijvoorbeeld in de koelkast, in een gesloten doos. Als je het experiment in de volgende ronde wilt uitvoeren, d.w.z. in het navolgende groeiseizoen dan waarvoor je zich heeft ingeschreven, volg dan deze procedure: Wacht tot de inschrijving voor de nieuwe ronde opengaat - dit is meestal in de late herfst/begin winter van elk jaar - en schrijf je dan in als deelnemer uit vorige rondes (niet als nieuwe deelnemer).
- 16. Hoe kan ik het e-mailadres voor mijn INCREASE CSA account wijzigen?
Het is niet mogelijk om het e-mailadres dat gebruikt wordt voor de INCREASE CSA account te wijzigen. Het is enkel mogelijk om een nieuwe account aan te maken met een ander e-mailadres. De vorige registratie voor het Citizen Science Experiment blijft wel verbonden met je oude account. Het is momenteel niet mogelijk om een lopend Citizen Science Experiment over te zetten van de ene account naar een ander.
- 17. Ik ben mijn wachtwoord voor de INCREASE CSA app vergeten - wat moet ik doen?
Als je je wachtwoord voor de INCREASE CSA account bent vergeten, kun je dit eenvoudig herstellen door gebruik te maken van de wachtwoord reset functie van de app. Je moet klikken op "wachtwoord vergeten" en het e-mailadres opgeven dat gekoppeld is aan je INCREASE CSA account. Vervolgens wordt een nieuw wachtwoord naar je toegestuurd via e-mail.
- 18. Ik ben vergeten welk e-mailadres ik gebruikte voor mijn INCREASE CSA account - wat moet ik doen?
Als je vergeten bent welk e-mailadres je gebruikt hebt voor de INCREASE CSA account, raden we je aan om in je e-mails te zoeken naar de bevestigingsmail van de registratie. De e-mail moet "increase.csa@gmail.com" als afzender hebben.
- 19. Kan ik de app in offline modus gebruiken voor het geval ik geen internettoegang heb in mijn tuin?
Helaas is het niet mogelijk om de app in offline modus te gebruiken. Als u geen internettoegang hebt op de plaats waar u uw bonen kweekt, raden wij u aan de relevante informatie offline op te schrijven, in een notitieboekje of in het notitiegedeelte van uw telefoon, en de vereiste foto's te maken met uw camera (zonder de app). Let er bij het maken van de foto's op dat u het etiket zichtbaar op de foto houdt, zodat u later de verschillende rassen kunt onderscheiden. Zodra je toegang hebt tot internet, kun je vervolgens de relevante informatie opnemen en je foto's uploaden naar de app.
- 20. Wat gebeurt er als de bonenplanten sterven en dus geen zaden meer produceren?
Onvoorziene gebeurtenissen, zoals extreme weersomstandigheden, kunnen gemakkelijk alle planten vernietigen. Om je hierop voor te bereiden, raden we je aan om in eerste instantie slechts een selectie van de ontvangen zaden te zaaien. Houd er ook rekening mee dat de zaden u niet elk jaar worden toegestuurd. Voor de volgende jaren moet u de zaden vermeerderen en uw eigen oogst gebruiken om het experiment voort te zetten. Als je nog steeds zonder zaden zit of als je andere rassen wilt telen dan we je in eerste instantie hebben toegewezen, nodigen we je uit om gebruik te maken van de zaadruilfunctie, die nu beschikbaar is in de INCREASE CSA app. Met deze functie kun je zaden van verschillende rassen aanvragen bij andere CSE-deelnemers.
- 21. Is het mogelijk om de bonenpeulen te oogsten en te eten als ze nog groen zijn?
Alle bonenrassen kunnen worden geoogst en gegeten (na. het koken in water) wanneer ze vers, groen of lichtgeel zijn. Niet alle rassen die in de INCREASE CSE-collectie zijn opgenomen, zijn echter specifiek geselecteerd voor consumptie als zogenaamde groene bonen of snijbonen. Het is nog steeds gezond om de groene peulen van deze variëteiten te koken en te eten, het smaakt alleen niet zo geweldig. Maar hoe je de groen of droge bonen ook consumeert, zorg er altijd voor dat je ze kookt voor consumptie, om de gifstoffen te elimineren die van nature in rauwe bonen zitten. En ook al smaken uw bonen heerlijk, vergeet niet een paar zaden te bewaren voor uw bonenkweek in het volgende jaar.
- 22. Hoe kan ik in contact komen met andere deelnemers om te netwerken of ervaringen en tips uit te wisselen?
INCREASE heeft een levendige gemeenschap. Je kunt het project volgen op Facebook, Instagram, Twitter en YouTube en je kunt in contact komen met andere burgers via de INCREASE CSE Facebook groepen. Meer informatie en links naar de groepen: https://www.pulsesincrease.eu/experiment/connecting-with-other-participants.
- 23. Kan ik foto's en informatie van of over het Citizen Science Experiment delen op sociale media?
Je bent van harte welkom om foto's en informatie van of over het CSE te delen op sociale media. Wij nodigen je uit om de hashtags #pulsincrease en #increasecse te gebruiken en je aan te sluiten bij onze CSE Facebook groepen. Meer informatie: https://www.pulsesincrease.eu/experiment/connecting-with-other-participants
Na het experiment
- 24. Moet ik me verplichten tot deelname gedurende meerdere rondes van het experiment?
Onze visie is om een systeem op langere termijn op te zetten waarbij burgers plantaardige genetische bronnen in stand houden door ze in hun tuin/huis te kweken en te gebruiken en deze instandhouding te documenteren met behulp van de INCREASE CSA app. We hopen daarom dat je meerdere rondes/jaren kunt deelnemen, maar we begrijpen dat dit niet altijd mogelijk is. Er is geen verplichting om voor een bepaalde periode aan het experiment deel te nemen. Als eerste deelnemer ontvang je van ons zaden. Let op: voor je deelname in de volgende jaren moet je je eigen zaadoogst gebruiken of zaden ruilen met andere burgers via de zaadruilfunctie van de INCREASE CSA app.
- 25. Ik heb al deelgenomen tijdens één jaar van het experiment. Hoe kan ik de volgende jaren doorgaan met het experiment?
Voor elke nieuwe ronde van het experiment moeten zowel nieuwe deelnemers als deelnemers uit vorige rondes hun deelname registreren in de INCREASE CSA app. Je wordt geïnformeerd wanneer de inschrijving voor de nieuwe ronde van het experiment opent. Dat is meestal in de late herfst/begin winter. Vervolgens moet je dan via de app registreren als 'deelnemer uit eerdere rondes'. Zodra dit is voltooid, kan je het experiment uitvoeren met uw oude bonenrassen. Je kan ook deelnemen aan de zadenruil met andere burgers.
- 26. Wat is de procedure van zaaduitwisseling tussen deelnemende burgers?
Vanaf de tweede ronde van het Citizen Science Experiment in 2022 hebben we in de INCREASE CSA app een zaaduitwisselingsfunctie ingesteld om de uitwisseling van zaden tussen burgers te vergemakkelijken. Met deze functie kunnen burgers zaden uitwisselen met behulp van het internationaal erkende SMTA-contract. Tijdens de registratie voor een nieuwe ronde van het CSE wordt aan de deelnemers die al aan eerdere rondes hebben deelgenomen, gevraagd of zij in staat en bereid zijn om zaden van hun bonenrassen met anderen te delen. Het CSE-team gebruikt deze informatie om een tabel samen te stellen van burgers en beschikbare bonenrassen voor zaaduitwisseling. Vervolgens kunnen deelnemers uit eerdere rondes via de app bonenzaden bij elkaar aanvragen. De app zorgt ervoor dat zaden alleen verstuurd kunnen worden als de burger die om zaaduitwisseling heeft gevraagd de SMTA heeft geaccepteerd, want pas na acceptatie van de SMTA staat de app de uitwisseling van contactgegevens tussen beide burgers toe. Houd er rekening mee dat de kosten voor het verzenden van de zaden moeten worden gedragen door de uitwisselende burgers. Dus, als je wilt besparen op portokosten, raden wij je aan een burger voor zaaduitwisseling te selecteren die in hetzelfde land woont.
- 27. In hoeverre kunnen de bonen met anderen worden uitgewisseld? Kan ik ze delen onder mijn persoonlijke contacten of uitsluitend onder andere deelnemers aan het Citizen Science Experiment?
Op dit moment kunnen bonen alleen worden uitgewisseld met andere deelnemers aan het Citizen Science Experiment, via de zaaduitwisselingsfunctie van de INCREASE CSA app. Achtergrond is dat alleen als je de zaadruil via de app registreert, een nieuwe SMTA kan worden uitgegeven. En een SMTA is nodig om de procedure te volgen die het internationale Verdrag inzake plantgenetische bronnen voor voedsel en landbouw impliceert. Meer informatie: https://www.pulsesincrease.eu/experiment/smta.